Sektori për Kulturë

Komuna e Mitrovicës është njësi administrative në pjesën veriore të Kosovës. Komuna e Mitrovicës shtrihet në fushën në mes të lumenjve: Ibër, Sitnicë, Lushët dhe Trepça si dhe në shpatijet e kodrave që e rrethojnë. Mitrovica është një nga shtatë qendrat më të mëdhaja të Kosovës, në komunën e Mitrovicës banojnë 80.000 banorë sipas statistikave të fundit në Kosovë.

Një nga drejtoritë komunale është edhe Drejtoria për Kulturë, Rini e Sport, në vartësi të së cilës janë:

Biblioteka Komunale “Latif Berisha”,

Muzeu i Qytetit,

Qendra e Kulturës “Rexhep Mitrovica”,

Teatri Profesionist i Qytetit,

Galeria e Arteve dhe

Ansambli Artistik i Këngëve dhe Valleve.

Komuna e Mitrovicës ka 7 biblioteka publike me koleksione prej 152. 858 libra. Biblioteka kryesore e Mitrovicës ka koleksione prej 111.546  derisa degët e bibliotekave kanë 41.312 libra. Lufta  dhe masat e dhunshme serbe të viteve 1990-1999, kanë dëmtuar bibliotekat e këtij qyteti në Bare, Vllahi, Banjë dhe në Ibër me 27.061 libra.

Aktivitetet Kulturore Tradicionale:

Kolonia Mbarëkombëtare e Artistëve Figurativë “Mitrovica Art Colony”

Festivali Tradicional i Komedisë

Green Fest

Festivali Veror Tradicional i Muzikës së Mirëfilltë Shqipe

Mitrovica Music Days

Festivali Muzikor i Fëmijëve “Cicërimat buzë Ibrit”

Ekspozita e Nëntorit dhe Çmimi “Kadri Kadriu”

Spektakli i Vitit të Ri

Botimi i revistës letrare “Fjalë e valë”

Përveç trashëgimisë së paluajtshme arkeologjike dhe arkitektonike që dëshmojnë jetesën në periudha historike është edhe trashëgimia e luajtshme dhe ajo shpirtërore, që sot e hasim në koleksionet muzeore dhe arkivat e regjionit dhe tek koleksionuesit privatë. Trashëgimia kulturore arkeologjike, arkitektonike, e lëvizshme dhe shpirtërore janë dëshmi të gjalla për kohët e kaluara dhe për historinë e bujshme politike e kulturore, jo vetëm si njohuri për të kaluarën por edhe si krahasim me kohën e tashme.

Regjioni i Mitrovicës në Listën e Trashëgimisë Kulturore për Mbrojtje të Përkohshme ka të listuara gjithsej 164 asete, prej të cilave 39 eksponate te luajtshme dhe 125 të paluajtshme prej nga 39 janë rezervate arkeologjike, 8 ansamble arkeologjike, 78 ansamble arkitekturore, përkatësisht 87 me karakter profan, 34 te natyrës sakrale dhe 4 utilitare.

Trashëgimia materiale ­

Lokacionet arkeologjike Fafos I dhe Fafos II, afër qytezës së Mitrovicës (neolitit) ­

Rrënojat e Kishës së Shën Pjetrit, Stan Tërg (shekulli XIII/XIV) ­

Rrënojat e Qytetit të Vjetër, fshati Vidishiq (mesjetar) ­

Qyteza e vjetër e Trepçës, fshati Zasellë (mesjetar) ­

Rrënojat e kompleksit mesjetar të ndërtesave, fshati Mazhiq ­

Xhamia e Mazhiqit (rrënojat), fshati Mazhiq (shekulli XIV/XV) ­

Hamami, qyteza e Mitrovicës (shekulli XVIII) ­

Shtëpia e Arsim Leniqit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XVIII) ­

Kulla e Sherif Gashit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XVIII) ­

Shtëpitë e Xhafer Devës, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX-XX) ­

Shtëpia e familjes Korogly, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX) ­

Shtëpia e Avni Boletinit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX) ­

Shtëpia e Florim Zenelit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX) ­

Shtëpia e Nevzat Abrashit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX) ­

Shtëpia e Spiro Budimirit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XIX) ­

Kulla e Ymer Ymerit, qyteza e Mitrovicës (shekulli XX) ­

Hoteli Jadran, qyteza e Mitrovicës (1928)

Trashëgimia Natyrore ­

Burimet minerare të minierave të Trepçës ­

Peizazhi i fshatit Bajgore ­

Peizazhi i fshatit Koshtovë

Trashëgimia jo materiale ­

Ygdyl – loja tradicionale gjatë dasmave ­

Plisi – kapela tradicionale ­

Punimi i shalëve ­

Endja/ tezgjahu ­

Krelanë me duqa – ushqim tradicional